Ως την ψυχή

Ήθη σημαίνει τόπος. Κάθε τόπος δεν είναι μια ψυχρή γεωγραφία. Ένας τόπος βάσει των συνθηκών του και των ανθρώπων που ζουν σε αυτόν, επηρεάζει (και μακροπρόθεσμα ίσως και να μοιάζει, πως καθορίζει) τον τρόπο συμπεριφοράς, των συναισθημάτων, τα όνειρα και τις φαντασίες των ανθρώπων.     Τόπος είναι ο απωλεσθείς παράδεισος που φέρουμε στη μνήμη μας και τη φαντασίωσή μας (Εδέμ κατά την ιουδαιοχριστιανική παράδοση, σώμα μητέρας κατά την ψυχαναλυτική προσέγγιση, αλησμόνητη πατρίδα στις αφηγήσεις των ξεριζωμένων, μια Αρκαδία, μια κατάσταση πρωταρχική ανεμελιάς κι ελευθερίας). Τόπος είναι η ουτοπία που φέρουμε στα όνειρα και τη φαντασίωσή μας (κι ίσως τούτη η ουτοπία να μοιάζει σαν μια επιστροφή σ' ένα Κήπο ολάνθιστο σε ιδανικές συνθήκες, να θυμίζει λίγο Αρκαδία και Εδέμ ή μήτρα -πλήρης διατροφικών παροχών και συνθηκών θερμοκρασίας και γενικού περιβάλλοντος- ή τελοσπάντων μια ιδανική κατάσταση που πρέπει να κατακτηθεί με κόπο και αγώνα).     Ήθη, λοιπόν, ο απωλεσθείς παράδεισος και η ουτοπ